Grapus, Accordeons en Fěte du 11 au 16 juin 1985, 1985
Grupa artystów grafików Grapus tworząca awangardowy kolektyw powstała w 1970 r. z inicjatywy Pierra Bernarda. Pozostali członkowie-założyciele to Gérard Paris-Clavel, François Miehe – graficy, którzy poznali się w 1968 roku w École des Arts Décoratifs (Paryż), podczas majowych protestów studenckich. Pierre Bernard oraz Gérard Paris-Clavel, jako artyści socjalizujący na fali międzynarodowej kontestacji przybyli na początku lat 70. do Polski. Rozpoczęli tu staż w pracowni prof. Henryka Tomaszewskiego na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Zauroczeni sposobem jego pracy, utwierdzili się w swoich poszukiwaniach artystycznych, co w znacznym stopniu ukształtowało ich własny sposób myślenia o plakacie.
W 1975 r. do grupy Grapus dołączył Jean-Paul Bachollet, a rok później Alex Jordan. W 1981 r. na miejsce François Miehe przyszedł Marc Dumas. Wspólną pracę rozpoczęli od protestów przeciwko wojnie w Wietnamie – projektów realizowanych dla Francuskiej Partii Komunistycznej, której wszyscy byli członkami i ściśle powiązanych z nią marksistowskich związków zawodowych – Francuskiej Konfederacji Związkowej CGT (fr. Confédération Générale du Travail). Początkowo programowo odrzucali zlecenia klientów komercyjnych i rządowych, skupiając się na projektach kulturalnych i zaangażowanych społecznie, wybierając pracę dla m.in. eksperymentalnych grup teatralnych (Théâtre de la Salamandre). Przez 12 lat swej działalności angażowali ogromną liczbę stażystów i współpracowników. Byli wśród nich m.in.: Michel Quarez, Thierry Sarfis, czy Vincent Perrottet.
Od 1978 r. Grapus prezentował wspólny dorobek plakatowy w najważniejszych galeriach muzealnych takich jak: Muzeum Plakatu w Paryżu, Stedelijk Museum w Amsterdamie, Muzeum Sztuki Współczesnej w Montrealu, Muzeum Sztuki w Aspen (Kolorado). W 1990 r., niedługo po otrzymaniu francuskiej nagrody Grand prix national des arts graphiques, w grupie pojawiły się rozbieżności ideologiczne związane z otrzymaniem zamówienia na identyfikację wizualną Luwru. W efekcie czego Pierre Bernard, Dirk Behage i Fokke Draaijer, założyli Atelier de Création Graphique (ACG). To oni zrealizowali projekt na identyfikację wizualną dla Luwru, a także dla narodowych parków francuskich (w tym Parc de la Vilette) czy Centre Pompidou. Gérard Paris-Clavel wraz z Vincentem Perrottetem założyli studio Les Graphistes Associés. Alex Jordan, wraz z Ronit Meirovitz i Anette Lenz, założył studio Nous Travaillons Ensemble.
W Paryżu miały miejsce pierwsze publiczne koncerty akordeonowe, a jeszcze wcześniej na obrzeżach Paryża pobrzmiewał walc „pigalle”, grany przez akordeonowe kapele, dlatego dziś instrument ten nieodparcie kojarzy właśnie z Francją.
Prezentowany plakat w graficznym skrócie oddaje w metaforyczny sposób samą radość, jaką niesie gra na tym instrumencie. Gra na akordeonie porywa! Guziki instrumentu wyskakują spod palców rozbawionego muzyka, harmonia niczym miech napędza nową energię, a przy okazji wprawia w ruch wszystko dookoła. Tytułowy napis „ACCORDEONS” wydaje się wirować w rytm dźwięków. Muzyk robi niby unik, chyląc głowę przed typografią plakatu, poruszoną energią jaką właśnie wyzwolił, przyprawiając i nas o oszałamiający „zawrót głowy”.
Nawiązaniem do miejsca jakim jest park (Parc de la Vilette) jest fragment zielonej trawy w prawym górnym rogu plakatu, oraz do dziś pozostający w użyciu, fragment logotypu (trójkąt – tu akurat zielony). Dodatkowym wzmocnieniem, podkreślającym ruch wirowy, jest ujęty żółtą obręczą czarny trójkąt (kolejne nawiązanie do logotypu). Owa obręcz - graficzny ekwiwalent ruchu - zdaje się zachęcać do zabawy wszystkich zebranych na koncercie. Z lewej strony plakatu możemy prześledzić listę nazwisk wielkich mistrzów akordeonu.
Aleksandra Oleksiak